แฟรนไชส์ คือ กระบวนการทางธุรกิจรูปแบบหนึ่งที่องค์กรทางธุรกิจ ๆ หนึ่ง ได้พัฒนาวิธีการและรูปแบบ จนได้พิสูจน์ด้วยระยะเวลาแล้วว่าประสบความสำเร็จในการประกอบการและการจัดการในธุรกิจในระดับหนึ่ง และได้ถ่ายทอดสิทธิ์ในการประกอบธุรกิจ ตามวิธีการและรูปแบบดังกล่าวพร้อมกับตัวสินค้าและบริการ ให้กับบุคคลอื่นภายใต้ตราหรือเครื่องหมายทางการค้า หรือบริการอันหนึ่งอันใดโดยกระบวนการนี้เกี่ยวข้องกับการกระทำนิติกรรมระหว่างบุคคล 2 กลุ่มในข้างต้น ในบางกรณีอาจจะรวมถึงบุคคลอื่นร่วมด้วย
รูปแบบของการทำแฟรนไชส์
เป็นการให้สิทธิ์ในการให้บริการหรือทำการผลิตสินค้าที่มีสูตรหรือส่วนประกอบเฉพาะและหรือให้สิทธิ์ในการจัดจำหน่ายผลิตภัณ์ ภายใต้เครื่องหมายการค้า แบรนด์ผลิตภัณฑ์ เป็นการให้สิทธิ์ในการให้บริการหรือทำการผลิตสินค้าที่มีสูตรหรือส่วนประกอบเฉพาะหรือจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ ภายใต้รูปแบบหรือเครื่องหมายการค้า โดยทางเจ้าของธุรกิจได้มีการถ่ายทอดในระบบและวิธีการดำเนินธุรกิจแบบร้าน
ประเภทของแฟรนไชส์สามารถแบ่งได้เป็น 3 รูปแบบดังต่อไปนี้
- แฟรนไชส์แบบบุคคล เป็นการให้สิทธิ์แฟรนไชส์ในรูปแบบของส่วนบุคคลหนึ่งบุคคลใดหรือนิติบุคคลใดหรือองค์กรใดให้ดำเนินการธุรกิจภายใต้เครื่องหมายการค้าหรือบริการจากแฟรนไชส์ขอเพียงแค่เฉพาะตัวเฉพาะพื้นที่ตามข้อตกลงไม่สามารถถ่ายทอดสิทธิ์ที่ได้มาให้กับบุคคลอื่นได้
- แฟรนไชส์แบบพัฒนาพื้นที่ เป็นรูปแบบการให้สิทธิ์แก่บุคคลหนึ่งบุคคลใดหรือนิติบุคคลในอาณาเขตที่กำหนด โดยแฟรนไชส์นี้จะสามารถดำเนินธุรกิจตามที่ได้รับมาภายในระยะเวลาที่ได้ตกลงกันโดยปกติจะไม่สามารถขายสิทธิ์ที่ได้รับมาได้ให้กับบุคลอื่นต่อได้
- แฟรนไชส์แบบตัวแทน เป็นรูปแบบการให้สิทธิ์แก่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง เป็นรายแรกในอาณาเขต เพื่อให้บุคคลหนึ่งสามารถขยายสาขาและทำการขยายสิทธิ์การให้สิทธิ์หน่วยย่อย